Cây dâu tầm Đài Loan: Đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc

Trong những năm gần đây, cây dâu tằm Đài Loan đã trở thành giống cây ăn trái nổi bật tại Việt Nam, nhờ khả năng cho quả quanh năm, trái lớn ngọt, dễ trồng trong cả vườn đất lẫn chậu cảnh. Cùng Cây giống Cần Thơ tìm hiểu về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây dâu tằm Đài Loan đúng cách để mở ra cơ hội kinh tế cho các mô hình nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp đô thị và du lịch trải nghiệm.

Nguồn gốc và đặc điểm giống cây dâu tằm Đài Loan

1. Nguồn gốc

Dâu tằm Đài Loan (Morus alba L. var. taiwanensis) là giống dâu ăn trái được lai tạo và chọn lọc tại Đài Loan, cải tiến từ cây dâu trắng (Morus alba) truyền thống. Mục tiêu lai tạo nhằm phục vụ nhu cầu thương mại trái tươi chất lượng cao, khác biệt hoàn toàn với các giống dâu bản địa vốn thiên về khai thác lá cho nghề nuôi tằm.

2. Đặc điểm

Giống này có sinh trưởng mạnh, dạng bụi lớn, chiều cao trung bình 2–3m, dễ kiểm soát bằng cắt tỉa. Lá dày, bóng, hình bầu dục, mép răng cưa nhẹ, khả năng quang hợp cao – phù hợp với điều kiện nắng nhiều. Thân gỗ mềm, vỏ xám sáng, đặc biệt nổi bật với khả năng đâm chồi khỏe sau khi thu hoạch.

Quả mọc thành chùm ngắn, hình thuôn dài (4–7cm, có thể đạt 10cm khi chăm sóc tốt), màu chuyển từ xanh sang đỏ, sau đó tím đen khi chín hoàn toàn. Trái mọng nước, ngọt thanh, hậu chua nhẹ, thơm dịu – rất được ưa chuộng để ăn tươi, làm siro, mứt và rượu trái cây.

Giá trị sử dụng và công dụng nổi bật của dâu tằm Đài Loan

Trái ăn tươi, dễ chế biến, giàu dưỡng chất

Dâu tằm Đài Loan chứa nhiều vitamin C, vitamin K, chất chống oxy hóa nhóm anthocyanin và flavonoid – những hợp chất có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thành mạch, làm đẹp da, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Quả chín mềm, ăn ngay sau khi hái, có thể chế biến thành rượu dâu, mứt, siro, sinh tố, hoặc sấy dẻo để bảo quản lâu dài.

Giá trị dược liệu theo y học cổ truyền

Toàn cây dâu (quả, lá, rễ, vỏ thân) đều có công dụng trong y học cổ truyền phương Đông. Quả dâu chín có tác dụng bổ gan thận, hỗ trợ huyết áp, lợi tiểu, nhuận tràng. Lá non có thể nấu trà hỗ trợ thanh lọc, giải nhiệt. Vỏ rễ được ghi nhận trong các bài thuốc cổ giúp tiêu phù, hạ ho, trị hen suyễn.

Cây cảnh sinh thái và cây trồng đô thị

Với dáng tán đẹp, quả màu sắc rực rỡ, cây dâu tằm Đài Loan thường được trồng làm cảnh tại sân vườn, biệt thự, homestay, hoặc trồng trong chậu ở ban công nhà phố. Nhờ khả năng ra quả quanh năm, cây vừa làm đẹp không gian, vừa cung cấp trái sạch tại nhà.

Tiềm năng kinh tế và phát triển du lịch nông nghiệp

Một cây trưởng thành có thể cho thu hoạch từ 8–10kg quả mỗi tháng, giá bán lẻ tại chợ hoặc cửa hàng nông sản dao động từ 80.000–150.000 đồng/kg. Mô hình kết hợp trồng dâu tằm Đài Loan với du lịch trải nghiệm – hái quả – làm sản phẩm thủ công (rượu, siro) đang được nhiều trang trại hữu cơ ở Lâm Đồng, Long An, Đồng Nai và Hưng Yên triển khai hiệu quả.

Điều kiện sinh thái và vùng trồng thích hợp

Dâu tằm Đài Loan là cây có biên độ thích nghi sinh thái rộng. Cây ưa nắng, chịu hạn khá, sinh trưởng tốt ở nơi có nhiệt độ trung bình từ 20–35°C. Thích hợp trồng ở hầu hết các tỉnh thành Việt Nam, đặc biệt là các vùng:

• Tây Nguyên, Đông Nam Bộ: khí hậu ôn hòa, nhiều nắng, đất bazan màu mỡ.
• Đồng bằng sông Cửu Long: cây có thể thích nghi cả vùng nước ngọt và vùng ven.
• Miền Trung, miền Bắc: cần chú ý che chắn cho cây non vào mùa lạnh dưới 10°C.

Đất trồng lý tưởng là đất thịt nhẹ hoặc đất phù sa, tơi xốp, giàu mùn, thoát nước tốt. Độ pH trung tính đến hơi chua (5,5–6,5). Cây có thể trồng trên đất vườn, trồng xen canh, hoặc trong chậu, thùng xốp tại nhà.

Kỹ thuật trồng dâu tằm Đài Loan hiệu quả

Chuẩn bị giống và đất trồng cây dâu tằm Đài Loan

Nên chọn cây giống giâm cành hoặc chiết cành từ cây mẹ khỏe, chiều cao từ 40–60cm, rễ phát triển tốt, không mang mầm bệnh. Đất trồng cần được xử lý vôi trước 10 ngày, trộn đều với phân chuồng hoai mục, tro trấu hoặc phân hữu cơ vi sinh để tăng độ tơi xốp.

Mật độ và thời vụ trồng cây dâu tằm Đài Loan

Thời vụ thích hợp là đầu hoặc cuối mùa mưa. Với quy mô trồng vườn: khoảng cách 2,5–3m/cây, hàng cách hàng 3m. Nếu trồng trong chậu, nên chọn chậu có đường kính từ 50–70cm, độ sâu ít nhất 40cm, đảm bảo thoát nước tốt.

Cách trồng và chăm sóc cây dâu tằm Đài Loan

Tưới nước: Giai đoạn đầu tưới ngày 1 lần. Khi cây ổn định, giảm còn 2–3 ngày/lần tùy thời tiết. Tránh để úng, nhưng không để đất khô nứt chân chim.

Bón phân: Duy trì chế độ bón phân hữu cơ hoai mục định kỳ mỗi 1,5–2 tháng. Kết hợp bón phân NPK theo tỷ lệ 15-15-15 định kỳ 30–45 ngày/lần. Khi cây bắt đầu ra hoa và nuôi quả, tăng cường phân kali và phân vi lượng (Bo, Zn, Ca) để cải thiện chất lượng trái.

Tỉa cành: Sau mỗi đợt thu hoạch, cần tỉa bỏ cành già, cành sâu bệnh và cành vượt. Nên tạo tán thông thoáng để ánh sáng phân bố đều, giúp cây ra chồi mạnh và mang trái ổn định.

Phòng trừ sâu bệnh: Chủ yếu gặp rệp sáp, sâu ăn lá và thối quả vào mùa mưa. Nên kiểm tra vườn thường xuyên. Sử dụng thuốc sinh học hoặc chiết xuất thảo mộc (tỏi – ớt – gừng) để xử lý sớm. Hạn chế dùng thuốc hóa học khi cây đang mang quả.

Thu hoạch và chế biến trái dâu tằm Đài Loan

Sau khoảng 6–8 tháng trồng, cây bắt đầu cho trái bói. Từ năm thứ hai trở đi, cây cho trái đều đặn quanh năm. Thu hoạch bằng tay, nên thu vào buổi sáng sớm khi trái vừa chín tới. Bảo quản lạnh từ 3–5 ngày. Nếu không tiêu thụ hết có thể sấy, làm siro, hoặc ép nước lên men thành rượu dâu thủ công có giá trị cao.

Những thắc mắc phổ biến khi trồng cây dâu tằm Đài Loan – Giải đáp từ chuyên gia

1. Cách trồng cây dâu tằm từ cành như thế nào để tỷ lệ sống cao?

Trả lời: Chọn cành bánh tẻ dài 25–30cm, có 2–3 mắt ngủ. Nhúng gốc vào dung dịch kích rễ (N3M hoặc IBA), giâm vào giá thể tơi xốp (đất + tro trấu + xơ dừa), giữ ẩm nhẹ, để nơi nắng tán xạ. Sau 20–25 ngày bén rễ thì trồng chính thức.

2. Cách trồng cây dâu tằm bonsai có khác gì so với trồng ngoài đất không?

Trả lời: Dâu bonsai cần chọn giống có thân mềm, nhiều mắt ngủ. Sau khi cắt rễ chùm, trồng vào chậu nông, đất pha cát, thoát nước tốt. Uốn cành bằng dây kẽm khi cây còn non, kết hợp cắt tỉa định kỳ để giữ dáng. Bón phân hữu cơ ít nhưng đều, tưới phun sương để giữ độ ẩm mà không gây úng.

3. Cách chăm sóc cây dâu tằm bonsai ra trái đẹp?

Trả lời: Sau mỗi đợt ra trái, cắt tỉa toàn bộ cành mang quả, giữ lại 2–3 mắt để cây bật chồi mới. Đặt chậu nơi có nắng 4–6 giờ/ngày. Bón phân NPK 15-15-15 định kỳ 30 ngày/lần, kết hợp thêm phân vi lượng (Bo, Zn, Ca). Ngưng bón phân đạm 10 ngày trước khi cây trổ hoa để trái đậu tốt, không bị rụng.

4. Cây dâu tằm Đài Loan trồng chậu có ra trái được không?

Trả lời: Có. Dâu tằm Đài Loan rất phù hợp trồng chậu. Chọn chậu đường kính tối thiểu 50cm, sâu 40cm, đất trồng tơi xốp (đất thịt nhẹ + phân hữu cơ + tro trấu). Đảm bảo thoát nước tốt, đặt nơi có ánh nắng tối thiểu 5 giờ/ngày. Bón phân đều, cắt tỉa sau mỗi lứa quả sẽ cho trái quanh năm.

5. Trồng dâu để nuôi tằm có cần giống riêng không?

Trả lời: Có. Dâu nuôi tằm (Morus indica) lá mềm, ít lông, sinh trưởng mạnh, tái sinh nhanh. Không dùng dâu Đài Loan vì lá không phù hợp cho tằm.

6. Chi phí trồng dâu nuôi tằm trung bình là bao nhiêu?

Trả lời: Với quy mô 1.000m², chi phí ban đầu khoảng 12–18 triệu đồng, bao gồm giống, cải tạo đất, phân bón hữu cơ và hệ thống tưới. Sau 3–4 tháng, có thể khai thác lá. Vòng quay thu hoạch lá khoảng 20–25 ngày/lần. Nếu kết hợp nuôi tằm, cần đầu tư thêm trại, khay nuôi, chi phí tăng 30–40 triệu đồng tùy mô hình.

Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Cây giống Cần Thơ qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:

- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P.Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ

- Website: https://caygiongcantho.vn/

- Hotline: 0901 087 973

- Zalo: 0889 008 222