CHỌN ĐẤT TRỒNG CÂY CHUẨN KỸ THUẬT: LOẠI ĐẤT NÀO GIÚP CÂY PHÁT TRIỂN TỐT?
Huỳnh Nha
Thứ Bảy,
31/05/2025
Trong nông nghiệp, ông bà ta có câu “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”, nhưng chọn đất trồng lại là bước khởi đầu quan trọng hàng đầu. Có cây khỏe là có vụ mùa bội thu, không thể trông chờ đất xấu mà cây vươn mình rực rỡ được đâu! Vậy loại đất nào mới được xem là tốt nhất cho cây trồng? Cùng Cây giống Cần Thơ tìm hiểu nhé bà con!
Đặc điểm của đất trồng lý tưởng cho cây phát triển
Đất phải tơi xốp, thoáng khí
Đất tơi giúp rễ cây dễ đâm sâu, thoát nước tốt, không bị úng. Khi bóp đất lại, cảm giác mềm tay, không bị vón cục là đạt.
Khả năng giữ ẩm và thoát nước cân đối
Nghe thì có vẻ nghịch lý, nhưng đúng là đất tốt phải vừa giữ được độ ẩm cần thiết vừa thoát nước nhanh khi mưa nhiều. Đất thịt nhẹ, đất phù sa pha cát là ví dụ điển hình.
Giàu mùn và hữu cơ
Chất mùn giúp đất giữ dinh dưỡng, cải thiện cấu trúc đất. Khi thấy đất có màu nâu đen, bốc lên mùi thơm nhẹ của đất rừng là dấu hiệu đất nhiều mùn, cực kỳ tốt luôn nè.
Không nhiễm mặn, phèn hay ô nhiễm hóa chất
Đất bị mặn hoặc phèn sẽ làm rễ cây thối, chết yểu. Đất có tồn dư thuốc trừ sâu, kim loại nặng thì khỏi trồng luôn ạ, cây chẳng khác gì bị đầu độc.
Phân loại đất phổ biến trong nông nghiệp Việt Nam
Đất phù sa: “Vàng mười” của người trồng cây
Đây là loại đất tốt bậc nhất, giàu dinh dưỡng, độ ẩm lý tưởng, rất phù hợp để trồng rau màu, cây ăn trái, cây công nghiệp ngắn ngày.
Đất đỏ bazan: Địa bàn lý tưởng cho cây công nghiệp
Vùng Tây Nguyên đất đỏ bazan nổi tiếng là nơi trồng cà phê, tiêu, sầu riêng, mít Thái, bơ booth… vô cùng hiệu quả vì đất giữ ẩm tốt, thoát nước nhanh.
Đất thịt pha cát: Dễ cải tạo, trồng đa dạng
Với kết cấu vừa phải, dễ canh tác, đất thịt pha cát được ưa chuộng ở nhiều nơi, chỉ cần bổ csung hữu cơ định kỳ là cây lớn khỏe như thổi.
Đất cát nhẹ: Cần cải tạo mới trồng bền
Loại đất này thoát nước nhanh, dễ bị rửa trôi dinh dưỡng. Phải thường xuyên bón phân hữu cơ, phủ gốc và giữ ẩm nếu không muốn trồng rồi lại nhổ.
Cách kiểm tra đất tại nhà đơn giản mà chuẩn
Quan sát bằng mắt và cảm nhận bằng tay
Đào thử lớp đất mặt khoảng 30cm – xem màu sắc, độ tơi, cầm lên bóp nhẹ. Nếu mềm, không dính tays, không có mùi lạ là tốt.
Kiểm tra độ pH bằng giấy quỳ hoặc bộ test nhanh
Cây ăn trái thường ưa đất pH 5.5–6.5. Nếu đất chua quá (pH < 5), cần bón vôi để hạ độ chua.
Nhìn cây cỏ dại là biết đất có “lành” không
Nếu cỏ mọc đều, xanh rì, không có dấu hiệu thối gốc, thì chứng tỏ đất không bị ngộ độc phèn hay mặn.
Những sai lầm thường gặp khi chọn đất trồng cây
Trồng đại trên đất ven đường, đất đắp móng
Đất xây dựng thường nghèo hữu cơ, néwn chặt, kém thoát nước – cây trồng vào như bị nghẹt thở, không phát triển được.
Chọn đất quá giàu mùn mà không kiểm tra thoát nước
Nghe thì hay, nhưng đất giàu mùn mà giữ nước quá lâu cũng khiến cây bị úng rễ, dễ nấm bệnh.
Trồng cây trái loại trên đất không hợp sinh thái
Ví dụ như trồng sầu riêng trên đất cát biển, hay trồng cam trên đất đồi sỏi đá mà không cải tạo kỹ – kiểu gì cây cũng èo uột.
Cách cải tạo đất kém chất lượng thành đất trồng lý tưởng
Bổ sung phân hữu cơ, phân chuồng ủ hoai: Giúp tăng độ mùn, cải thiện cấu trúc đất và nuôi hệ vi sinh có lợi.
Trộn thêm tro trấu, xơ dừa, trấu hun: Giúp đất tơi xốp, thoáng khí, vừa giữ ẩm vừa giảm úng.
Luân canh và trồng cây che phủ: Trồng đậu, cỏ họ đậu giúp cải tạo đất tự nhiên. Có người nói vui là “để đất thở với cây bạn” chứ không phải lúc nào cũng cày xới, canh tác một kiểu.
Hướng dẫn chọn đất theo từng nhóm cây trồng
Cây ăn trái lâu năm
Ưu tiên đất thịt, phù sa, hoặc bazan, thoát nước tốt – rễ cây ăn sâu, cần dinh dưỡng dồi dào.
Rau màu, cây ngắn ngày
Cần đất nhẹ, sạch bệnh, dễ thoát nước, giàu mùn – có thể trồng trong thùng xốp, luống cải tạo sẵn.
Cây công nghiệp như tiêu, cà phê, sầu riêng
Phù hợp đất đỏ bazan, đất đồi có tầng canh tác dày, cần thoát nước tốt, tránh vùng trũng.
Một số câu hỏi thường gặp khi chọn đất trồng cây
Câu 1: Làm sao để biết đất mình có nhiễm phèn hay không?
Quan sát mặt đất nếu có váng vàng, mùi tanh, cây trồng bị cháy lá non, thối rễ thì khả năng cao là nhiễm phèn. Nên đo pH và xử lý bằng vôi nông nghiệp.
Câu 2: Trồng rau tại nhà thì dùng loại đất nào?
Đất sạch hữu cơ phối trộn từ đất thịt + phân bò + xơ dừa + trấu hun là lựa chọn tối ưu. Dễ tìm, dễ trồng mà rau lên mơn mởn.
Câu 3: Có nên dùng đất ruộng để trồng cây ăn trái không?
Không nên nhé bà con. Đất ruộng thường giữ nước, dễ bị úng – chỉ phù hợp trồng lúa. Nếu tận dụng thì phải cải tạo kỹ.
Câu 4: Bao lâu nên bổ sung phân hữu cơ vào đất?
Tốt nhất 2–3 tháng/lần để duy trì độ màu mỡ, nhất là sau mỗi vụ trồng.
Câu 5: Trồng cây trên đất cát thì làm sao cho hiệu quả?
Trộn thêm phân hữu cơ, đất thịt, phủ rơm giữ ẩm và tưới đều – cây vẫn phát triển tốt nếu chăm kỹ.
Đất là yếu tố nền tảng – không chọn đúng đất, cây trồng dù có giống tốt, phân xịn cũng khó bề phát triển. Chị em nông dân mình nên dành thời gian tìm hiểu kỹ về loại đất, thổ nhưỡng từng vùng để có quyết định đúng đắn. Đất tốt, rễ khỏe – từ đó cây mới đơm hoa, kết trái ngọt lành.
Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Cây giống Cần Thơ qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:
- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P.Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
- Website: https://caygiongcantho.vn/
- Hotline: 0901 087 973
- Zalo: 0889 008 222