ĐẤT SẠCH HỮU CƠ LÀ ĐẤT GÌ? LOẠI ĐẤT NÀY TRỒNG RAU CÓ TỐT KHÔNG?

Trong các loại đất trồng phổ biến hiện nay, đất sạch hữu cơ được xem là giải pháp ưu việt, vừa thân thiện môi trường vừa nuôi cây bền vững. Nhưng liệu đây có phải là chân ái cho những ai đang bắt đầu làm vườn tại nhà? 

Đất sạch hữu cơ là gì?

Khái quát về đất sạch hữu cơ

Đất sạch hữu cơ là loại giá thể được phối trộn từ nhiều vật liệu tự nhiên đã qua xử lý, có khả năng cung cấp dinh dưỡng hữu cơ và hỗ trợ hệ vi sinh vật có lợi cho cây trồng. Loại đất này không chứa tạp chất công nghiệp, không tồn dư thuốc hóa học, không mầm bệnh nguy hiểm, và đặc biệt là được xử lý sạch về lý – hóa – sinh học trước khi đưa vào sử dụng.

Khác với đất tự nhiên khai thác trực tiếp ngoài đồng ruộng, đất sạch hữu cơ có cấu trúc đồng đều, an toàn và phù hợp với trồng rau tại đô thị, nơi điều kiện khí hậu và không gian hạn chế.

Thành phần cấu tạo của đất sạch hữu cơ

Tùy theo nhà sản xuất hoặc người phối trộn thủ công, đất sạch hữu cơ thường gồm:

• Chất hữu cơ phân hủy hoai mục (phân bò hoai, phân gà ủ men vi sinh, vỏ cà phê, mùn dừa, vỏ trấu...)

• Chất điều hòa đất như xơ dừa, trấu hun, vỏ đậu phộng, perlite, vermiculite giúp giữ ẩm – thoát nước tốt.

• Vi sinh vật có lợi: Bacillus spp., Trichoderma spp., Pseudomonas spp... giúp cải thiện hệ sinh thái đất, kháng bệnh và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.

• Một phần đất nền sạch hoặc đá khoáng nghiền mịn để cung cấp khoáng vi lượng tự nhiên.

Đặc biệt, các loại đất hữu cơ chất lượng cao sẽ có tỷ lệ hữu cơ ổn định, độ ẩm vừa phải, không bị sình nước hay mùi hôi.

Vai trò và tác dụng của đất sạch hữu cơ trong trồng rau

Trồng rau, mà chọn sai đất – thì cũng giống như “xây nhà trên nền đất yếu”, cây rất khó phát triển khỏe mạnh. Đất sạch hữu cơ có nhiều tác dụng vượt trội:

Cung cấp dinh dưỡng cân đối và bền vững

Chất hữu cơ hoai mục trong đất giúp giải phóng các nguyên tố đa – trung – vi lượng một cách chậm rãi nhưng đều đặn, phù hợp với nhu cầu hấp thụ của rau trong suốt chu kỳ sinh trưởng.

Ví dụ, rau xà lách sẽ hấp thu nhẹ nhàng lượng đạm từ phân gà ủ hoai, cùng với kali từ trấu hun – tạo nên lá non xanh mướt, giòn mà không bị xốp rỗng.

Tăng độ tơi xốp – giữ ẩm tốt – thoát nước hợp lý

Cấu trúc xốp nhẹ giúp rễ phát triển tự do, không bị bó rễ hay thiếu oxy. Đồng thời, khả năng giữ ẩm giúp hạn chế số lần tưới, tiết kiệm công chăm sóc, nhất là trong mùa khô.

Bà con có kinh nghiệm thường nói: “Đất mà nắm lại thành cục, nhưng bóp nhẹ là tơi ra liền, đó mới là đất sống!”

Giảm thiểu sâu bệnh ngay từ gốc rễ

Đất sạch hữu cơ thường có thêm chế phẩm vi sinh kháng nấm, như Trichoderma – giúp kiểm soát các loại nấm hại như Fusarium, Pythium, Rhizoctonia... Đây là “khắc tinh” của bệnh thối gốc, vàng lá ở rau ăn lá và rau ăn quả.

Nhiều hộ trồng rau sân thượng phản ánh rằng khi chuyển sang đất sạch hữu cơ, tỉ lệ sâu bệnh giảm rõ rệt dù không hề phun thuốc!

Thân thiện với sức khỏe con người

Đây là lý do quan trọng nhất. Đất hữu cơ không chứa hóa chất tổng hợp hay chất độc tích lũy, do đó rau trồng trên nền đất này hoàn toàn an toàn để ăn sống, đặc biệt với trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai – những nhóm cần thực phẩm “sạch thực sự”.

Những loại cây rau hoa màu nên trồng bằng đất sạch hữu cơ

Không phải ai cũng bắt buộc dùng đất sạch hữu cơ, nhưng có một số loại râu rất nên lựa chọn loại đất này:

Người trồng rau tại nhà, sân thượng, ban công

Khi không có đất tự nhiên, không gian hạn chế và không muốn xử lý phân ủ phức tạp – đất hữu cơlà giải pháp nhanh, gọn, hiệu quả.

Người mới bắt đầu trồng rau

Vì dễ sử dụng, ít rủi ro sâu bệnh, đất hữu cơ giúp người mới trồng đỡ nản, tạo động lực tiếp tục chăm vườn.

Các mô hình nông nghiệp đô thị, giáo dục, thực dưỡng

Nhiều trường học, trung tâm dưỡng sinh, hay nhà hàng hữu cơ đều dùng đất sạch hữu cơ để đảm bảo tính minh bạch và vệ sinh thực phẩm.

Những loại rau phù hợp với đất sạch hữu cơ

Hầu như tất cả các loại rau ăn lá, rau gia vị và rau ăn quả đều phù hợp với đất hữu cơ, đặc biệt là:

• Rau ngắn ngày: cải ngọt, rau dền, rau muống, xà lách, rau mồng tơi...

• Rau gia vị: húng quế, húng lủi, hành lá, tía tô, ngò rí...

• Rau ăn quả: cà chua, ớt, khổ qua, dưa leo, đậu bắp...

Tuy nhiên, với những cây trồng dài ngày (ớt lâu năm, cà chua leo giàn...) thì nên trộn thêm một phần đất thịt sạch để tăng khả năng giữ cấu trúc lâu dài cho đất trồng.

Có nên dùng đất sạch hữu cơ để trồng rau?

Câu trả lời là: Rất nên, và càng sớm càng tốt nếu bà con hướng tới vườn rau sạch thực sự.

Lợi ích rõ ràng:

• Trồng dễ hơn, ít sâu bệnh hơn.

• Ít tốn công chăm sóc.

• Chất lượng rau cao hơn, mùi vị thơm ngon, hàm lượng dinh dưỡng tự nhiên cao hơn.

• Không gây hại cho môi trường và người sử dụng.

Ai đã từng trồng rau bằng đất tạp, rồi đổi sang đất hữu cơ sẽ có cảm giác như từ địa ngục lên thiên đường – rau lên đều, ít bệnh, bón phân ít mà vẫn mướt mát lạ kỳ!

Lưu ý khi chọn mua và sử dụng đất sạch hữu cơ

Chọn nơi cung cấp uy tín

Nên chọn các nhà sản xuất có chứng nhận hữu cơ, công bố hàm lượng hữu cơ – pH – EC rõ ràng, và tốt nhất là có phân tích vi sinh vật.

Kiểm tra chất lượng đất trước khi trồng

Đất hữu cơ tốt sẽ có:

• Màu nâu sẫm hoặc đen, tơi xốp, thơm nhẹ mùi mùn.

• Không mùi hôi, không ẩm ướt quá mức, không có nấm mốc trắng.

• Không chứa sỏi đá, nilon, hoặc tạp chất lạ.

Tái sử dụng đúng cách

Sau mỗi vụ trồng, cần:

• Loại bỏ rễ cây cũ, ]phơi đất từ 3–5 ngày.

• Bổ sung thêm 10–15% phân hữu cơ mới hoặc trùn quế.

• Trộn đều với chế phẩm vi sinh hoặc EM để “hồi sinh” đất.

Câu hỏi thường gặp khi sử dụng đất sạch hữu cơ trồng rau

Đất sạch hữu cơ có cần bón thêm phân không?

Có. Sau khoảng 2–3 tuần, nên bón bổ sung phân hữu cơ, phân cá, hoặc trùn quế để duy trì dinh dưỡng.

Đất sạch hữu cơ có tái sử dụng được không?

Có thể, nhưng cần xử lý lại bằng cách phơi đất, trộn vi sinh, bổ sung mùn hoặc phân mới.

Trồng rau gì thì nên ưu tiên đất sạch hữu cơ?

Rau ăn lá – vì chúng nhạy cảm với đất nhiễm độc, dễ hấp thụ dư lượng nếu đất không sạch.

Dù giá thành có thể nhỉnh hơn so với đất thường, nhưng đổi lại là sự bền vững, dễ chăm sóc, rau lên tốt, ít sâu bệnh – thì đáng đồng tiền bát gạo lắm chớ! Ai từng vật lộn với đất cũ bị úng, hay sâu bệnh triền iên, chỉ cần đổi sang đất sạch hữu cơ một mùa thôi là sẽ thấy sự khác biệt rõ như ban ngày vậy đó.

Vậy nên, nếubaf con đang bắt đầu hành trình làm vườn tại nhà, hoặc đang gặp khó trong việc chăm rau tốt – hãy thử dùng đất sạch hữu cơ một lần, để thấy rằng: Rau sạch từ gốc, bắt đầu từ đất sạch là thật ấy, không phải là lời nói suông đâu à nghen bà con!

Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Cây giống Cần Thơ qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:

- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P.Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ

- Website: https://caygiongcantho.vn/

- Hotline: 0901 087 973

- Zalo: 0889 008 222