HƯỚNG DẪN CÁCH TỰ SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN PHÂN TRÙN QUẾ TẠI NHÀ ĐƠN GIẢN
Huỳnh Nha
Thứ Bảy,
14/06/2025
Tự tay làm ra phân trùn quế ngay tại nhà đang trở thành xu hướng xanh được nhiều gia đình nông dân đô thị lựa chọn. Không cần kỹ thuật cầu kỳ, không tốn kém chi phí, chỉ cần một góc nhỏ với thùng xốp, ít rác hữu cơ và chút kiên nhẫn là ta đã có thể tạo ra một nguồn phân bón tự nhiên – sạch, giàu dinh dưỡng và cực kỳ tốt cho cây trồng.
Phân trùn quế là gì? Vì sao nên tự sản xuất tại nhà?
Khái niệm cơ bản
Phân trùn quế là sản phẩm thải ra từ quá trình tiêu hóa của trùn quế (thường là Eisenia fetida) khi chúng ăn các loại chất thải hữu cơ. Đây là một loại phân hữu cơ sinh học, giàu vi sinh vật có lợi, dinh dưỡng dễ tiêu, giúp cải thiện kết cấu và khả năng giữ nước của đất.
Lợi ích khi tự sản xuất tại nhà
-
Tái chế rác thải hữu cơ: Vỏ rau củ, bã cà phê, giấy vụn… đều có thể tận dụng.
-
Tiết kiệm chi phí mua phân bón: Đỡ tốn bạc triệu mỗi năm.
-
Tăng tính chủ động: Không lo mua phải phân kém chất lượng.
-
Tạo niềm vui trồng trọt: Vừa làm, vừa quan sát trùn sống khỏe, thấy yêu thiên nhiên hơn hẳn!
Phân biệt với các loại phân khác
So với phân bò, phân gà ủ hoai, phân trùn quế ít mùi hôi hơn, an toàn hơn, và hiệu quả cao hơn trên cây trồng.
Nguyên liệu và dụng cụ cần thiết
Nguyên liệu hữu cơ
-
Vỏ rau củ, trái cây, bã trà, bã cà phê, giấy vụn không in mực.
-
Phân bò hoai mục (tốt nhất là phân bò sạch, đã phơi khô).
-
Không nên dùng: thịt, cá, dầu mỡ, rác nhựa, xương.
Dụng cụ nuôi trùn
-
Thùng xốp, chậu nhựa có nắp đậy, có lỗ thoát nước.
-
Vải che, bạt che để tránh ánh sáng chiếu trực tiếp vào trùn.
Con giống trùn quế
-
Nên mua trùn giống khỏe mạnh từ các trại uy tín.
-
Lưu ý: nên chọn giống Eisenia fetida vì phù hợp với điều kiện ủ tại nhà.
Kỹ thuật nuôi trùn quế tại nhà
Chuẩn bị thùng nuôi
-
Đục vài lỗ dưới đáy thùng để thoát nước.
-
Lót đáy bằng lớp đất ẩm, mỏng (khoảng 3–5cm).
-
Cho phân bò ủ hoai vào dày 5–7cm, phủ một lớp rơm mục hoặc giấy vụn.
Thả trùn giống
-
Thả nhẹ nhàng trùn vào thùng, tránh dập nát.
-
Phủ một lớp mỏng rác hữu cơ lên trên, giữ ẩm thường xuyên.
Cách cho trùn quế ăn
-
Chôn rác hữu cơ đã cắt nhỏ ở các góc thùng, thay đổi vị trí mỗi ngày.
-
Không cho quá nhiều cùng lúc, tránh lên men chua gây chết trùn.
Chăm sóc định kỳ
-
Giữ độ ẩm khoảng 70–80% (cảm nhận bằng tay: đất không khô, không nhỏ nước).
-
Che nắng, tránh mưa trực tiếp.
-
Quan sát: nếu thấy trùn bò lên miệng thùng, có thể do nhiệt độ hoặc pH không phù hợp.
Thu hoạch phân trùn quế
Khi nào nên thu hoạch?
-
Sau 45–60 ngày nuôi, nếu thấy lớp đất tơi xốp, có màu đen sẫm, mùi thơm như đất rừng → đã có thể thu hoạch.
Cách thu phân trùn quế
-
Tách phân trùn bằng cách gạt từng lớp bề mặt.
-
Dùng phương pháp ánh sáng: đặt phân ra khay phơi nhẹ dưới ánh sáng, trùn sẽ chui xuống, ta lấy lớp trên.
Phân biệt phân và trùn quế
-
Phân trùn mịn, màu sẫm, không có mùi thối.
-
Không nên lấy hết phân mà để lại 1/3 trong thùng để duy trì đàn trùn.
Cách bảo quản phân trùn quế đúng chuẩn
Bảo quản tươi
-
Trộn đều với đất, sử dụng trực tiếp trong vòng 7–10 ngày.
-
Bảo quản nơi mát, có mái che, không để khô kiệt.
Bảo quản khô
-
Phơi nhẹ dưới bóng râm, tránh ánh nắng gắt.
-
Sau khi khô, đóng bao kín, để nơi khô ráo.
Những lưu ý khi bảo quản
-
Tránh độ ẩm cao → dễ sinh mốc.
-
Tránh ánh sáng trực tiếp → làm giảm hoạt tính vi sinh.
Ứng dụng phân trùn quế trên cây trồng tại nhà
Sử dụng bón gốc: Trộn 20–30% phân trùn với đất trước khi trồng cây. Bón bổ sung mỗi 15–20 ngày/lần cho cây rau, hoa, cây cảnh.
Làm giá thể ươm cây con: Trộn phân trùn với xơ dừa, trấu hun theo tỷ lệ 3:3:4.
Làm dịch trùn quế tưới lá: Ủ phân tươi với nước sạch, mật rỉ đường trong 7 ngày, sau đó pha loãng và tưới cho cây giúp lá xanh mướt.
Những câu hỏi thường gặp về phân trùn quế
Tại sao trùn quế chết hàng loạt?
Nguyên nhân: môi trường quá chua, quá nóng, quá ẩm, rác hữu cơ lên men hoặc có hóa chất tẩy rửa.
Giải pháp: kiểm tra lại độ pH, nhiệt độ và chất lượng rác hữu cơ.
Nuôi trùn quế có gây mùi không?
Không nếu bạn cho ăn đúng cách, tránh thịt cá, dầu mỡ và duy trì độ ẩm hợp lý.
Có cần thay đất thường xuyên không?
Không cần thay hoàn toàn, chỉ cần thu hoạch phân và tiếp tục nuôi lớp trùn còn lại.
Bao lâu mới có phân lần đầu?
Từ 45–60 ngày tùy theo mật độ trùn và chất lượng thức ăn.
Việc tự sản xuất và bảo quản phân trùn quế tại nhà là một giải pháp bền vững, tiết kiệm và cực kỳ hiệu quả cho các gia đình yêu thích trồng trọt. Không chỉ giúp cải thiện chất lượng đất, phân trùn còn giúp cây cối phát triển xanh tốt, ít sâu bệnh mà lại thân thiện với môi trường.
Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Cây giống Cần Thơ qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:
- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P.Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
- Website: https://caygiongcantho.vn/
- Hotline: 0901 087 973
- Zalo: 0889 008 222