KỸ THUẬT TRỒNG CÂY KHẾ KHÔNG BẦU ĐƠN GIẢN MÀ TRĨU QUẢ

Cây khế là loại cây ăn trái quen thuộc, dễ trồng, phù hợp nhiều vùng khí hậu. Trong đó, kỹ thuật trồng cây khế không bầu – tức trồng từ cành chiết hoặc giâm trực tiếp – đang được ưa chuộng vì đơn giản, tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, để cây sinh trưởng tốt, ra trái sai và bền lâu, người trồng cần tuân thủ đúng kỹ thuật từ khâu chọn giống, trồng, chăm sóc đến phòng bệnh. Cây giống Cần Thơ sẽ hướng dẫn cụ thể quy trình trồng khế không bầu một cách hiệu quả, dễ áp dụng.

Ưu điểm của việc trồng khế không bầu

• Chi phí thấp: Không cần bầu đất, giảm chi phí bao bầu, vận chuyển, nhân công.
• Dễ vận chuyển: Cành giống nhẹ, dễ bó buộc và vận chuyển xa.
• Chủ động thời vụ: Có thể giâm cành để trồng theo kế hoạch mùa vụ.
• Phù hợp với mô hình nhỏ lẻ hoặc trồng xen.

Tiêu chuẩn chọn giống khế không bầu

Để trồng cây khế không bầu đạt tỷ lệ sống cao, cần chọn cành giống chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng. Một số tiêu chuẩn chọn giống như sau:

• Cành chiết hoặc giâm có chiều dài từ 30–50cm.
• Cành to bằng ngón tay út trở lên, khỏe, không sâu bệnh.
• Gốc cành đã ra rễ trắng khỏe, có mầm ngủ hoặc chồi non ở mắt lá.
• Ưu tiên các giống khế ngọt trái to, năng suất cao, như khế ngọt miền Tây, khế Bến Tre…

Lưu ý: Không dùng cành quá non (dễ héo), hoặc quá già (khó nảy chồi).

Chuẩn bị đất trồng cây khế ngọt 

Cây khế thích nghi tốt với nhiều loại đất, nhưng đất thịt nhẹ, giàu mùn, thoát nước tốt là lý tưởng nhất.

Làm đất:

• Làm sạch cỏ, đào hố kích thước: 40 x 40 x 40cm.
• Phơi ải đất 5–7 ngày trước khi trồng.

Trộn đất trồng:

• Đất mặt (50%) + phân chuồng hoai mục (10–15kg/hố).
• Thêm 0.5–1kg vôi bột để xử lý mầm bệnh trong đất.
• Bổ sung 1kg lân super + 0.5kg phân hữu cơ vi sinh.

Kỹ thuật trồng cây khế không bầu

Bước 1: Ngâm rễ trước khi trồng

Dùng thuốc kích rễ (như N3M hoặc Atonik pha loãng) ngâm rễ từ 15–30 phút.

Bước 2: Trồng cây

• Cắm nhẹ nhàng cành khế đã xử lý vào chính giữa hố, lấp đất ngang cổ rễ.
• Dùng tay ấn chặt gốc, cắm cọc giữ thẳng.
• Phủ rơm khô hoặc trấu quanh gốc để giữ ẩm.

Bước 3: Che nắng

• Trong 10–15 ngày đầu, dùng lưới che 50% nắng, giữ ẩm đều (2 ngày tưới 1 lần).
• Sau 1 tháng, cây bắt đầu bật chồi – có thể tháo bỏ lưới.

Chăm sóc cây khế sau trồng

Tưới nước

• Giai đoạn 1–2 tháng đầu: Tưới mỗi ngày 1 lần vào sáng sớm hoặc chiều mát.
• Sau 2 tháng: Tưới định kỳ 3–4 ngày/lần, tùy điều kiện thời tiết.

Bón phân

• Sau 1 tháng: Bón 10–15g NPK 16-16-8, kết hợp phân hữu cơ vi sinh.
• Mỗi 45–60 ngày: Tăng lượng NPK lên 20–30g/cây, kết hợp phân chuồng hoai.

Lưu ý: Không bón phân quá gần gốc. Nên bón quanh tán, xới nhẹ để phân tan đều.

Tỉa cành, tạo tán

• Sau 2–3 tháng: Khi cây cao ~50cm, bắt đầu bấm ngọn để kích thích phân cành.
• Tạo tán dạng hình tròn, thấp và thoáng để dễ chăm sóc và thu hoạch.

Phòng trừ sâu bệnh cho cây khế không bầu

Cây khế nhìn chung có khả năng kháng bệnh tốt, ít sâu bệnh hơn nhiều loại cây ăn quả khác. Tuy nhiên, với cây trồng từ cành chiết, giâm không bầu, do bộ rễ ban đầu còn yếu nên cần chủ động phòng bệnh sớm để đảm bảo cây khỏe, phát triển nhanh và sớm cho trái.

Dưới đây là các đối tượng sâu bệnh chính cần lưu ý:

Rệp sáp, rầy mềm (Aphids, Mealybugs)

Triệu chứng: Bám dày trên đọt non, mặt dưới lá non và chồi non, hút nhựa khiến cây còi cọc, biến dạng lá, rụng hoa non.

Tác hại gián tiếp: Chúng tiết dịch ngọt gây nấm bồ hóng đen lá, giảm quang hợp.

Biện pháp phòng trừ:

• Tỉa tán thông thoáng, không để cây quá rậm rạp.
• Dùng dầu khoáng SK Enspray 99 EC (0.5%) hoặc thuốc Movento 150OD định kỳ 15–20 ngày/lần trong mùa mưa.
• Kết hợp nuôi thiên địch như bọ rùa, ong ký sinh nếu có điều kiện.

Sâu đục quả (Conogethes punctiferalis)

Triệu chứng: Quả non bị thủng lỗ nhỏ, thối từ trong ra ngoài, rụng quả hàng loạt.

Thường xuất hiện vào giai đoạn quả non đến sắp chín.

Biện pháp phòng trừ:

• Thu gom quả rụng, tiêu hủy xa vườn.
• Bao quả bằng túi giấy hoặc túi vải lưới mỏng sau khi quả bằng đầu ngón tay.
• Phun phòng bằng thuốc vi sinh Biocin 16WP hoặc Dipel 6.4 WG (chứa Bacillus thuringiensis), cách ly đúng thời gian.

Bệnh thán thư (Colletotrichum sp.)

Triệu chứng: Xuất hiện vết cháy đen tròn trên lá, chồi non khô, quả non bị khô đen và rụng.

Phát triển mạnh trong điều kiện ẩm độ cao, mưa nhiều, tán lá rậm.

Biện pháp phòng trừ:

• Tỉa cành thường xuyên, tạo độ thông thoáng.
• Không tưới nước đọng lên lá vào chiều tối.
• Phun luân phiên các loại thuốc gốc đồng như: Copper hydroxide (Champion 77WP), Antracol 70WP hoặc Score 250EC theo định kỳ 15–20 ngày/lần.

Kỹ thuật kích thích ra hoa, đậu quả sớm

• Tỉa cành già sau mùa thu hoạch để kích thích chồi mới.
• Bón lân và kali nhiều hơn vào trước mùa hoa 30–40 ngày.
• Tưới nước đều, tránh để khô hạn kéo dài gây rụng hoa non.
• Dùng KNO3, MKP để kích thích ra hoa đồng loạt (tùy điều kiện sinh trưởng).

Một số lưu ý quan trọng

• Cây khế ưa ánh sáng, nên trồng nơi nắng nhiều, thoáng.
• Không trồng nơi đất sét chặt, đọng nước.
• Tránh bón quá nhiều đạm, dễ gây rụng quả non, chồi vống cao.
• Sau 1 năm có thể ra hoa, đậu trái vụ đầu tiên, nhưng nên tỉa bớt để tập trung nuôi cây.

Những thắc mắc thường gặp khi trồng cây khế không bầu - Giải đáp từ chuyên gia

Trồng khế không bầu có dễ sống không?

Có, nếu chọn cành chiết khỏe, có mắt ngủ tốt và trồng đúng kỹ thuật (ẩm độ đất phù hợp, che nắng giai đoạn đầu), cây sẽ bén rễ sau 10–15 ngày. Tuy nhiên, tỷ lệ sống chỉ cao khi người trồng xử lý kích rễ và giữ ẩm đúng cách.

Nên trồng khế không bầu vào thời điểm nào?

Thời điểm tốt nhất là đầu mùa mưa (tháng 5–7 dương lịch) để tiết kiệm công tưới và tạo điều kiện thuận lợi cho rễ phát triển. Tuy nhiên, ở miền Nam có thể trồng quanh năm nếu chủ động nguồn nước và che nắng giai đoạn đầu.

Khế trồng không bầu bao lâu thì cho trái?

Nếu chăm sóc tốt, cây khế chiết trồng không bầu có thể ra hoa sau 10–12 tháng, và bắt đầu cho trái ổn định từ năm thứ 2. Cây càng sớm bén rễ, tán phát triển mạnh thì càng nhanh đậu trái.

Làm sao để tỷ lệ sống cao khi trồng khế không bầu?

• Chọn cành chiết có đường kính bằng ngón tay, vỏ xanh tươi, có rễ mầm.
• Ngâm gốc vào thuốc kích rễ N3M, Rootplex hoặc IBA trước khi trồng.
• Trồng vào buổi chiều mát, dùng bầu che tạm trong 7–10 ngày đầu, tưới nhẹ mỗi ngày để giữ ẩm.

Khế trồng từ cành chiết có khác gì so với cây ghép hoặc cây gieo hạt?

• Ưu điểm: Giữ nguyên đặc tính giống mẹ (nếu là giống ngon), cho trái sớm.
• Nhược điểm: Bộ rễ yếu hơn cây ghép nên dễ chết nếu thiếu nước hoặc trồng sai kỹ thuật.

So với cây trồng bầu, giá thành rẻ hơn, dễ vận chuyển.

Có nên bón phân sớm cho khế trồng không bầu?

Không nên bón phân ngay sau khi trồng. Chỉ bón sau 20–30 ngày, khi cây đã ra rễ mới. Ưu tiên dùng phân hữu cơ hoai + Trichoderma hoặc phân hữu cơ vi sinh, sau đó bổ sung NPK cân đối.

Trồng cây khế không bầu tuy dễ nhưng cần đúng kỹ thuật để cây khỏe, nhanh bén rễ và cho trái sớm. Chỉ cần chăm sóc đúng cách, bà con hoàn toàn có thể sở hữu vườn khế trĩu quả quanh năm.

Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Cây giống Cần Thơ qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:

- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P.Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ

- Website: https://caygiongcantho.vn/

- Hotline: 0901 087 973

- Zalo: 0889 008 222