CHỌN CÂY GIỐNG SAPOCHE CHUẨN: BÍ QUYẾT QUYẾT ĐỊNH NĂNG SUẤT CAO

Trong kỹ thuật canh tác cây ăn quả lâu năm, việc chọn giống đóng vai trò quyết định đến năng suất và chất lượng thu hoạch. Với cây sapoche – một loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao tại Việt Nam, lựa chọn cây giống đạt chuẩn ngay từ đầu chính là nền tảng vững chắc để canh tác hiệu quả, bền vững và lâu dài.

Cây sapoche là cây gì?

Cây sapoche (hay còn gọi là hồng xiêm, xa-pô-chê) có tên khoa học là Manilkara zapota, thuộc họ Hồng xiêm (Sapotaceae). Có nguồn gốc từ Trung Mỹ và Nam Mexico, cây đã được du nhập và trồng phổ biến ở nhiều vùng nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Cây có tuổi thọ cao, tán rộng, thân gỗ cứng cáp và bộ rễ khỏe, thích nghi tốt với khí hậu nóng ẩm.

Giá trị dinh dưỡng

Trái sapoche chứa hàm lượng cao các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như:

• Đường tự nhiên (glucose và fructose): cung cấp năng lượng tức thì.
• Chất xơ: hỗ trợ tiêu hóa.
• Vitamin C, A, nhóm B (B1, B3, B5): tăng cường miễn dịch, làm đẹp da.
• Khoáng chất như kali, đồng, sắt: hỗ trợ tim mạch, máu và chức năng thần kinh.

Công dụng của trái sapoche

• Tăng cường tiêu hóa: Nhờ hàm lượng chất xơ cao.
• Hỗ trợ hệ miễn dịch: Vitamin C trong trái giúp chống oxy hóa và phòng bệnh.
• Làm đẹp da và tóc: Vitamin A và hợp chất chống lão hóa.
• Phù hợp với người bị tiểu đường nhẹ: Với chỉ số đường huyết ở mức trung bình nếu sử dụng điều độ.

Hướng dẫn cách chọn cây giống sapoche

Chọn giống phù hợp với vùng trồng

Việc chọn giống phải căn cứ vào điều kiện khí hậu – thổ nhưỡng địa phương:

Miền Tây Nam Bộ: Nên chọn giống sapoche Mặc Bắc hoặc sapoche Cuba do khả năng chống chịu tốt và cho trái ngọt, thơm.

Miền Đông, Tây Nguyên: Ưu tiên giống sapoche Thái Lan (hoặc giống lai tạo nội địa) có khả năng thích nghi với đất đỏ bazan và khí hậu khô.

Miền Trung: Cần chọn giống có khả năng chịu gió, chịu mặn nhẹ như sapoche giống Mít.

Nguồn giống phải rõ ràng, đáng tin cậy

Mua từ các trung tâm giống nông nghiệp có uy tín, có đăng ký kinh doanh và kiểm soát dịch bệnh rõ ràng.

Nên chọn cây giống sapoche ghép từ vườn ươm đã qua kiểm định, có giấy tờ nguồn gốc rõ ràng.

Tiêu chuẩn nhận biết cây giống sapoche đạt chuẩn

• Cây cao từ 30–60 cm, thân mập, thẳng đứng, không dị dạng.
• Lá xanh, không bị xoăn, không có đốm bệnh.
• Gốc ghép liền lạc, không bị nứt, không có vết thương cơ giới.
• Rễ phát triển tốt, không bó rễ, không úng hoặc thối.

Tránh những sai lầm khi chọn cây giống sapoche

• Không chọn cây mọc từ hạt nếu không có kinh nghiệm, vì thời gian cho trái lâu và chất lượng không ổn định.
• Tránh mua giống từ các nguồn trôi nổi, không có kiểm soát sâu bệnh.
• Không chọn cây có dấu hiệu sâu bệnh, vàng lá, gãy cành.

Cách trồng và chăm sóc cây sapoche

Cách trồng cây sapoche

Chuẩn bị hố trồng: Đào hố 60x60x60 cm, bón lót 10–15 kg phân chuồng hoai mục + 0.5 kg vôi + 0.5 kg super lân.

Trồng cây: Đặt cây thẳng đứng, lấp đất vừa mặt bầu, nén nhẹ và tưới nước ngay.

Khoảng cách trồng: 4–5 m/cây, tùy theo điều kiện đất đai và quy mô.

Cách chăm sóc cây sapoche

Tưới nước: Giữ ẩm thường xuyên, đặc biệt 2 năm đầu sau khi trồng.

Bón phân: Năm đầu bón phân NPK tỷ lệ 20-20-15 mỗi 2–3 tháng/lần. Từ năm thứ hai tăng lượng phân và bổ sung phân hữu cơ, phân vi sinh.

Tỉa cành: Định hình tán cây từ năm thứ nhất, loại bỏ cành vượt, cành sâu bệnh.

Phòng trừ sâu bệnh: Thường gặp như sâu đục trái, rầy mềm, bệnh thối trái; xử lý bằng biện pháp sinh học kết hợp hóa học hợp lý.

Giải pháp xử lý cây sapoche không ra hoa hoặc ra hoa mà không đậu trái

Nguyên nhân

• Cây chưa đủ tuổi sinh lý.
• Thiếu phân bón (nhất là Kali, Canxi, Bo).
• Cây bị rợp bóng hoặc úng nước.
• Tỉa cành sai cách hoặc không tỉa.
• Côn trùng thụ phấn bị suy giảm.

Giải pháp xử lý

• Bổ sung phân bón cân đối, ưu tiên phân kali, phân hữu cơ vi sinh.
• Cắt tỉa cành tạo tán thoáng, kiểm soát chiều cao.
• Bổ sung phân bón lá chứa vi lượng Bo trong giai đoạn chuẩn bị ra hoa.
• Dùng biện pháp kích thích ra hoa tự nhiên (xiết nước).
• Dẫn dụ hoặc nuôi ong nội địa để hỗ trợ thụ phấn tự nhiên.

Những câu hỏi thường gặp khi trồng cây sapoche

Sapoche bao lâu thì có trái sau khi trồng?

Cây sapoche ghép thường cho trái ổn định sau 2,5–3 năm chăm sóc tốt. Nếu trồng bằng hạt thì thời gian kéo dài tới 5–6 năm.

Có nên trồng sapoche bằng hạt không?

Không nên nếu mục đích là sản xuất thương mại. Trồng bằng hạt dẫn đến không đồng nhất giống, chất lượng trái kém ổn định, thời gian ra trái lâu.

Cây sapoche có cần thụ phấn không?

Có. Cây sapoche thụ phấn chủ yếu nhờ côn trùng (ong, ruồi). Vườn cần đảm bảo có đủ côn trùng hỗ trợ hoặc xen trồng hoa để thu hút ong.

Cây sapoche trồng bao lâu thì cắt tỉa tán?

Từ năm thứ nhất cần tiến hành tạo tán sơ khởi, sau đó tỉa duy trì hàng năm vào sau thu hoạch để cây thông thoáng, cân đối.

Cây sapoche chịu được hạn/mặn không?

Cây chịu hạn khá tốt nhờ bộ rễ sâu, nhưng kém chịu mặn. Những vùng đất nhiễm mặn cần cải tạo hoặc chuyển đổi sang mô hình luân canh hợp lý.
Chọn cây giống sapoche chuẩn là bước đi tiên quyết để bảo đảm năng suất và chất lượng trái về sau. Việc kết hợp đúng kỹ thuật trồng, chăm sóc, cùng kinh nghiệm thực tiễn sẽ giúp bà con nông dân yên tâm đầu tư vào mô hình trồng sapoche hiệu quả, bền vững theo hướng nông nghiệp sạch và hiện đại.

Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Cây giống Cần Thơ qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:

- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P.Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ

- Website: https://caygiongcantho.vn/

- Hotline: 0901 087 973

- Zalo: 0889 008 222